راه های مقابله با بیماری های سرطان زنانه
راه های مقابله با بیماری های سرطان زنانه
سینه و سرطان در زنان بسیار شایع و پر شمار هست، برای پیشگیری از این مریضی ها دقت به نکاتی لازم هست.
شایع ترین سرطان‌هاي زنانه در ایران کدامند؟
سرطان و سرطان دهانه رحم از شایع ترین سرطان‌هاي زنان ایران در سنین باروری میباشند که در صورت تشخیص دیررس، آمار مرگ و میر بالایی را به دنبال خواهند داشت. اگر این دو مریضی به‌موقع تحت درمان قرار نگیرند با خطر متاستاز دوردست «ترویج سلول‌هاي سرطانی به بافت‌هاي دیگر» همراه میباشند.
راه نجات از متاستاز باوجود شیمی‌درمانی و پرتودرمانی بسیار دشوار هست، اما اگر زنان از لحاظ سلامت، پیگیر بررسی‌ها و معاینات دوره‌اي رحم و پستان خود باشند، هرگز با موارد ناشناخته سرطان و متاستاز و اکران دوردست آن در بدن مواجه نخواهند شد.
آیا سرطان پستان فقط در افراد با پیشینه ژنتیکی و خانوادگی رخداد می‌افتد؟
نه، برخلاف تصور عموم که فکر می کنند فقط در صورت وجود پیشینه ژنتیکی سرطان پستان باید دنبال رد پای این مریضی باشیم، امروزه همانند‌هایي از سرطان پستان در بانو‌هایي دیده می شود که اصلا پیشینه فامیلی سرطان را در پیشینه خانوادگی خود ذکر نمیکنند. این موضوع زنگ خطر برای تمام بانو‌ها و نشان‌دهنده اهمیت معاینات دوره‌اي پستان توسط متخصص زنان یا جراح عمومی هست
معاینه پستان از چه سنی باید نخست شود و تا چه سنی ادامه پیدا کند؟
این معاینات باید بعد از بلوغ با تکمیل رشد طبیعی پستان توسط خود فرد نخست شوند، اما زمانی که پستان جدیداً جوانه زده و خیلی کوچک هست، نیازی به معاینه وجود ندارد. در صورت برخورد به برجستگی یا مورد مشکوک در معاینه خانگی، فرد باید صرف‌نظر از سن خود حتماً برای انجام سونوگرافی به دکتر مراجعه کند.
برای نخست معاینه با سونوگرافی محدودیت سنی وجود ندارد، اما ماموگرافی باید بعد از 40 سالگی نخست شود زیرا تا گذشته از این سن، بافت پستان سفت هست و تشخیص با این روش با دشوار مواجه میشود. تا 65 سالگی نیز باید سالیانه 1 بار ماموگرافی را تکرار کرد.
معاینه خانگی پستان چطور و چه زمانی باید انجام شود؟
بانو‌ها بهتر هست بی درنگ بعد از آخر عادت ماهانه، پستان‌هاي خود را در حمام معاینه کنند. برای این منظور باید یک دست را پشت سر به حالت کشیده قرار داد و با دست دیگر، پستان سمت مخالف را به‌صورت دوایر متحدالمرکز از نوک پستان به سمت خارج پستان‌ها لمس کرد. در این معاینه باید از فشردن بافت پستان بین دو انگشت امتناع کرد زیرا پستان در حالت طبیعی دارای مجاری شیری، سوراخ‌ها و مجراهای چربی هست.
این مجاری و سوراخ‌ها ممکن هست فرد را بی‌علت نگران کنند، در حالی‌که فقط دکتر قادر هست موارد غیرطبیعی انها را تشخیص دهد، بنابراین معاینه خانگی پستان باید با لمس به حالت فشاری روی قفسه سینه انجام شود، نه فشردن بافت بین دو انگشت.
در صورت مواجه شدن با هر گونه توده غیرطبیعی، فرورفتگی غیرعادی، تغییر رنگ بخشی از پستان، غیرقرینگی اندازه پستان بیش از اندازه طبیعی و ترشح رنگی یا سفید از نوک پستان‌ها باید حتماً برای ارزیابی‌هاي دقیق‌تر به متخصص زنان یا جراح عمومی مراجعه کرد.
در چه صورتی فرد برای معاینه پستان به سونوگرافی و ماموگرافی نیاز پیدا میکند؟
برترین روش برای بررسی توده‌ها و کیست‌هاي پستان گذشته از 40 سالگی، سونوگرافی هست. همه ي بانو‌ها باید دست کم سالی 1 بار پستان‌ها و بافت‌هاي زیر بغل خود را با سونوگرافی بررسی کنند. در صورت وجود موارد مشکوک، فواصل بررسی با سونوگرافی تحت‌نظر دکتر معالج کوتاه‌تر خواهد شد. ماموگرافی سالیانه نیز از 40 سالگی به بالا کنار سونوگرافی، ابزار تشخیصی دقیقی برای رد سرطان پستان هست.
سرطان پستان از مریضی‌هاي خوش‌بخت در رشته زنان هست چراکه با بررسی‌هاي مرتب سونوگرافی، همانند‌برداری و پاتولوژی می توان به محض تشخیص کوچک‌ترین توده یا مورد غیرطبیعی، از تبدیل شدن آن به سرطان پیشگیری کرد.از آنجایی که سرطان پستان معمولا درد و نشانه واضحی ندارد، فرد بدون انجام معاینات منظم از وجود آن بی‌خبرمی‌ماند.
در این اوضاع سرطان به تدریج ترقی می کند و ممکن هست به بافت‌هاي دیگر از جمله ریه‌ها و استخوان انتشار پیدا کند، بنابراین هیچ گاه نباید معاینات دوره‌اي خود را پشت گوش بیندازید.
کیست‌هاي طبیعی پستان چه تفاوتی با کیست‌ها و توده‌هاي غیرطبیعی دارند؟
بافت پستان حاوی حجرات، حفرات و مجاری شیری هست که در طول چرخه‌‌هاي ماهانه به واسطه تغییرات دوره‌اي هورمونی دستخوش تغییرات طبیعی و فیزیولوژیک می شود. این تغییرات معمولا چند روز باقیمانده به عادت ماهانه شروع می شوند و باعث ایجاد حس سنگینی در سینه‌ها و حتی افزایش اندازه و اندکی درد در پستان خواهند شد اما نیاز به پادرمیانی درمانی خاصی ندارند.
باتوجه به این که امروزه سن و بالا رفته و شمار موارد بارداری و شیردهی در بانو‌ها کاهش یافته، حفرات و مجاری طبیعی شیری ممکن هست به دنبال تغییرات هورمونی، فضاهای به هم پیوسته‌اي ایجاد کنند که در انها مایع وجود دارد. اندازه این فضاهای حاوی مایع که کیست‌هاي پستانی اسم دارند، متغیر هست و گاهی دردناک میشوند.
اگر اندازه کیست زیر 20 میلی‌متر باشد، فرد باید هر 6 ماه یک‌بار تحت معاینه دکتر و بررسی ماموگرافی قرار بگیرد و از مصرف مواد خوراکی محرک امتناع کند، اما اگر کیست بزرگ‌تر از 20 میلی‌متر باشد باید برای رد بدخیمی و بررسی پاتولوژیک از آن همانند‌برداری انجام شود. گاهی اوقات نیز در معاینه یا سونوگرافی پستان، توده‌هاي سفت و جامدی دیده یا لمس میشوند که متحرک میباشند و درد ایجاد نمیکنند.
این توده‌ها باید با بررسی‌هاي سونوگرافی و معاینه‌هاي نزدیک به هم از لحاظ افزایش اندازه پیگیری شوند. بعضی از توده‌ها نیز دیواره نامنظم و چسبنده‌اي دارند و متحرک نیستند و در سونوگرافی با نمای توده سفت دیده میشوند. این توده‌ها باید بی درنگ همانند‌برداری شوند، اما اگر در معاینه دکتر، توده در ظاهر نمای بدخیم نداشته باشد، فرد می تواند هر چند ماه یک بار با سونوگرافی اندازه آن را بررسی کند و فقط در صورت افزایش اندازه توده همانند‌برداری انجام دهد.
شیوه زندگی چه نقشی در پیشگیری از سرطان، کیست‌ها و توده‌هاي پستانی ایفا می کند؟
مصرف مایعات چندان و سبزی ها خام، رژیم خوراکی تندرست، و جنبش هرروز، بهره گیری از هوای پاک و امتناع از استعمال دخانیات در پیشگیری از سرطان پستان نقش مهمی ایفا می کند. کاهش مصرف مواد خوراکی محرک مانند نوشیدنی‌هاي حاوی کافئین چندان، چای پررنگ، چربی‌ها، مواد خوراکی شور و پرنمک یا خوراکی‌هاي حاوی مواد نگهدارنده نیز میتواند در پیشگیری از کیست‌ها و دشواری های پستان کارساز باشد.
بانو‌ها تا حد امکان باید از پوشیدن سینه‌بند‌هاي تنگ و چسبان با الیاف مصنوعی امتناع کنند. همین طور پیشنهاد می شود هنگام استراحت و خواب شبانه سینه‌بند باز شود تا جریان طبیعی خون بین عروق ناحیه برقرار شود.در معاینات دوره‌اي توسط متخصص زنان نیز حتماً باید از معاینه پستان‌ها پیشباز کرد.